Tytuł: Ocena funkcjonalna dziecka w okresie wczesnego i średniego dzieciństwa – screening rozwoju małego dziecka (SRMD) – założenia, pomiar, zastosowanie
Rok wydania: 2025
Format: B5 (e-book)
ISBN: 978-83-68278-06-4
Ze wstępu monografii „Ocena funkcjonalna dziecka w okresie wczesnego i średniego dzieciństwa – screening rozwoju małego dziecka (SRMD) – założenia, pomiar, zastosowanie”
Wczesne rozpoznanie indywidualnych możliwości dziecka oraz określenie uwarunkowań trudności i ograniczeń występujących w jego rozwoju jest kluczowym aspektem dla prawidłowego funkcjonowania dziecka w domu rodzinnym i poza nim, w tym docelowo w środowisku edukacyjnym i społecznym. Podstawowym celem jest zapewnienie warunków do optymalnego rozwoju dzieci poprzez skoordynowanie oddziaływań skierowanych zarówno do dziecka, jak i do środowiska wychowania i nauczania – rodzin, opiekunów, nauczycieli oraz pracowników instytucji, które na co dzień stykają się z problemami dzieci i ich rodzin. Istotne jest więc upowszechnianie wiedzy o przebiegu i wspieraniu prawidłowego rozwoju dziecka, a także wczesnej identyfikacji barier rozwojowych, co może odbywać się w ramach szeroko rozumianej profilaktyki. Ważne jest również zapewnienie dostępu do wczesnej pomocy, udzielanej jak najszybciej i jak najbliżej miejsca zamieszkania dziecka i rodziny, w formach i zakresie odpowiednim do charakteru rozpoznanych trudności rozwojowych.
Badania skriningowe, zwane także badaniami przesiewowymi lub przeglądowymi, z założenia przeprowadzane są w całej populacji dzieci i młodzieży lub tylko w grupach wysokiego ryzyka, takich jak wcześniactwo, zaburzenia okołoporodowe czy ryzyko zaburzeń uwarunkowanych genetycznie. Ich celem jest monitorowanie rozwoju, wykrycie zaburzenia, choroby lub podatności na chorobę i wynikającą z niej niepełnosprawność we wczesnej fazie, a następnie umożliwienie podjęcia wczesnej interwencji i wspomagania rozwoju. Takie działania mogą zredukować zarówno zapadalność, jak i intensywność potrzebnego wsparcia dziecka, jego rodziny oraz środowiska pozarodzinnego.
Badania skriningowe stanowią wstępny etap procesu diagnostycznego, czyli wstępnej oceny funkcjonalnej, która w razie potrzeby musi zostać pogłębiona i potwierdzona dokładniejszymi, specjalistycznymi badaniami. Opóźnienia lub nieprawidłowości rozwojowe stanowią istotne ryzyko pojawienia się w późniejszym wieku trudności w uczeniu się, natomiast podjęcie wczesnych działań pomocowych może im zapobiec lub przyczynić się do ich ograniczenia.
CC-BY-NC-ND-4.0
